دویل برای الهام گرفتن سراغ پیشینیان خود در این شاخه ی ادبی رفت: ادگار آلن پو، امیل گابوریو، ویلکی کالینز، انصاف حکم می کند که بگوییم دویل از هر سه نویسنده اندکی وام گرفته است.
تقریبا ردپای همه ی مطالعات دویل در داستان های هلمز یافت می شود، داستان های روزنامه ها و مجلات و حتی تبلیغات – بنابراین تعجب آور نیست که ویژگی های بارز نویسندگان داستان های کارآگاهی پیش از او را در نوشته هایش پیدا کنیم.
ادگار آلن پو
ادرگار آلن پو (1809-1849) نویسنده و شاعر و منتقد بزرگ آمریکایی که بیشترین شهرت خود را مدیون روایت های مرموز و ترسناک گوتیکی اش است. هم شعرها و هم داستان های کوتاهش معمولا نشان از تفکر دائم درباره ی مرگ و جنون و گناه (مثلا کلاغ) همین طور مثله کردن و تجزیه ی لاشه (مثلا قلب افشاگر) داشت. خلق ژانر داستان کارآگاهی را نیز به او نسبت می دهند.
دویل علاقه ی ویژه ای به پو داشت و او را برترین نویسنده ی داستان های کوتاه اصیل در همه دوران ها می دوانست، نظری که به سختی می توان آن را به چالش کشید.
دویل از آثار پو بسیار الهام گرفته است:
- قتل های خیابان مورگ (1841) : این داستان مسلما الهام بخش شیوه ی مرگ سرهنگ شولتو در نشانه ی چهار بوده است. در “خیابان مورگ” اوانگوتانی کشنده به اتاقی دور از دسترس را می یابد. در نشانه چهار، کوتوله ای آدم کش خود را به اتاقی دور از دسترس می رساند.
- سوسک طلایی (1843): خصیصه ی این داستان رمزنوشته ها و نگارش رمزی است. این نوشته مسلما منبع الهام رمز معروف مردان رقصان در داستان “مردان رقصان” بوده است.
- نامه ی مسروقه (1845): درون مایه ی این داستان که مخفی کردن شیئی- در این مورد یک نامه- در مکانی آشکار است، در “رسوایی در بوهم” بازتاب یافته که در آن به جای نامه، شی مدنظر عکسی رسوا کننده است.
امیل گابوریو
امیل گابوریو (1832-1873) رمان نویس فرانسوی و از نخستین نویسندگان داستان های کارآگاهی بود. او در بهترین کتاب هایش، کارآگاهی غیرحرفه ای به نام “آقای لکوک” خلق کرد که براساس داستان های زندگی واقعی مجرمی به نام، اوژن فرانسوا ویدوک بود که بعدها رئیس پلیس شد.
دویل بررسی علمی و روشمند صحنه ی جرم و استفاده از تغییر چهره و لباس مبدل و شیوه ی روایی “بازگشت به گذشته” را از گابوریو گرفته و در سه رمان از چهار رمان هلمز به کار برده است.
ویلکی کالینز
ویلکی کالینز (1824-1889) نویسنده ی انگلیسی بسیار محبوب رمان و داستان کوتاه بود. معروف ترین رمان های او داستان اسرار آمیز زن سفید پوش و داستان کارآگاهی ماه الماس است.
شرلوک هلمز انعکاسی از ویلکی کالینز است. در زیر توصیف گروهبان کاف از شاهکار کالینز، ماه الماس ،آمده است:
—چنان تکیده که گمان می رفت مثقالی گوشت بر استخوان هایش به هم نمی رسد. لباس آراسته ی سیاهی به تن و کراواتی سفید به گردن داشت. چهره اش تیز چون تبر و پوستش زرد و خشک و پژمرده، چون برگی پاییزی بود. چشمان خاکستری روشن و خشنش هنگام مواجهه با چشمان شما، شیطنت آزاردهنده ای پیدا می کردند، گویی انتظار چیزی را از شما داشتند که خودتان نیز از آن آگاه نیستید.
توصیف کالینز از کاف را با توصیف های متعدد دویل از هلمز مقایسه کنید:
قامتش به بیش از 180 سانتی متر می رسید و چنان نحیف بود که بلندتر هم به چشم می آمد. چشمان خاکستری اش برنده و نافذ بود و بینی باریک و عقابی به چهره اش حال و هوایی زیرک و مصمم می بخشید.
برخی دیگر از آثار الهام بخش شرلوک هلمز
می توانید عناصری از آثار زیر را در ماجراهای مختلف شرلوک هلمز پیدا کنید:
اعترافات یک معتاد انگلیسی(1821): دویل ایده ی یک شرلوک هلمز قلدر و بدنامی اش به سبب اعتیاد به مواد مخدر را از کتاب توماس د کوئینسی بر گرفته است؛
داستان های هزار و یک شب جدید(1882): کتاب رابرت لویی استیونسن الهام بخش فضای سورئال و عجیب غریب و لحن و حال و هوای هندی نشانه ی چهار بوده است.
دینامیت کارها (1885): صحنه ی فلاش بک مربوط به فرقه ی مورمون ها در اتود در قرمز لاکی چیزی بیش از شباهتی اتفاقی به رمان استیونسن است؛
راز درشکه ی دوچرخ (1886): رمان فرگوس هیوم که یک سال پیش از اتود در قرمز لاکی به چاپ رسید ، نمونه ای از رمان جنایی شهری در اواخر دوره ی ویکتوریاست.
